Ölçek Geliştirme ve Güvenirlik Analizi Cronbach Alpha

  • Anasayfa
  • Ölçek Geliştirme ve Güvenirlik Analizi Cronbach Alpha

Ölçek Geliştirme ve Güvenirlik Analizi

Akademik araştırmalarda kullanılan ölçme araçlarının doğru sonuçlar verebilmesi için ölçeğin tutarlılığı, faktör yapısı ve ölçtüğü kavramı ne derece yansıttığı büyük önem taşır. Ölçek Geliştirme ve Güvenirlik Analizi, bir ölçme aracının güvenilirlik düzeyini ve yapı geçerliliğini değerlendirmek için uygulanan istatistiksel yöntemleri kapsar.

Bu süreçte, ölçeğin maddeleri tek tek incelenir, faktör yapısı test edilir ve güvenilirlik düzeyi sayısal olarak ortaya konur. Böylece kullanılan ölçme aracının ölçtüğü yapıyı ne kadar doğru temsil ettiği değerlendirilmiş olur.


Güvenirlik Analizi Nedir?

Güvenirlik analizi, bir ölçekten elde edilen puanların tutarlı olup olmadığını değerlendirir. Aynı yapıyı ölçen maddelerin birbiriyle uyumlu olup olmadığı, ölçeğin ne kadar güvenilir olduğunu gösterir.

En sık kullanılan güvenilirlik ölçütlerinden biri Cronbach Alpha katsayısıdır. Bu değer:

  • 0.70 ve üzeri olduğunda kabul edilebilir,
  • 0.80 ve üzeri olduğunda iyi,
  • 0.90’a yakın olduğunda çok iyi

olarak yorumlanır.


Madde Analizi

Madde analizi, ölçeğin her bir maddesinin toplam puanla ilişkisini inceleyerek, maddelerin ölçüm sürecine katkısını değerlendirir. Bu analizde:

  • Madde-toplam korelasyonu,
  • Madde çıkarıldığında Cronbach Alpha değerinin nasıl değiştiği,
  • Her bir maddenin faktör yapısına katkısı

gibi göstergeler üzerinden maddelerin uygunluğu kontrol edilir.


Keşfedici Faktör Analizi (EFA)

Keşfedici Faktör Analizi (EFA), ölçeğin maddeleri arasındaki ilişkileri inceleyerek faktör yapısını keşfetmek için kullanılır. EFA ile:

  • Madde yükleri,
  • Ölçeğin kaç faktörden oluştuğu,
  • Maddelerin doğru faktörde yer alıp almadığı,
  • Toplam açıklanan varyans

gibi göstergeler incelenir.


Doğrulayıcı Faktör Analizi (CFA)

Doğrulayıcı Faktör Analizi (CFA), daha önceden belirlenen bir faktör yapısının veriyle ne kadar uyumlu olduğunu test eder. CFA kapsamında şu uyum indeksleri değerlendirilir:

  • CFI (Comparative Fit Index)
  • TLI (Tucker-Lewis Index)
  • RMSEA
  • SRMR
  • Chi-Square/df oranı

Bu indeksler, ölçeğin teorik modelle ne kadar uyumlu olduğunu gösterir.


Ölçek Geliştirme Sürecinde Temel Aşamalar

  • Kavramsal çerçevenin belirlenmesi,
  • Madde havuzunun oluşturulması,
  • Uzman görüşlerinin alınması,
  • Ön uygulama (pilot çalışma) yapılması,
  • EFA ve CFA analizlerinin gerçekleştirilmesi,
  • Güvenirlik ve geçerlilik değerlendirmesi,
  • Ölçeğin son halinin modellenmesi.

Ölçek Geliştirme ve Güvenirlik Analizi, bir ölçme aracının bilimsel geçerliliğini destekleyen en önemli istatistiksel süreçlerden biridir.


Ölçek Uygunluğu İçin Dikkat Edilmesi Gerekenler

  • Madde sayısının ölçülen yapıyı yansıtacak yeterlilikte olması,
  • Örneklem büyüklüğünün faktör analizi için uygun olması,
  • Maddeler arası ilişkilerin tutarlı olması,
  • Uyum indekslerinin tek tek değil, bütüncül biçimde değerlendirilmesi,
  • Gerekirse madde çıkarma ya da faktör yapısını revize etme süreçlerinin gözden geçirilmesi.

Ölçek Geliştirme ve Güvenirlik Analizi Hakkında İletişim

Ölçek maddelerini değerlendirmek, faktör yapısını incelemek veya güvenirlik düzeyine dair ayrıntıları öğrenmek isterseniz, WhatsApp üzerinden iletişime geçebilirsiniz.

WhatsApp Üzerinden Hızlıca Ulaşın